Turizmi Teşvik, Belki Biraz da Pişpik...

Bugün Milliyet gazetesinde turizm ile alakalı bir haber okudum, akademik eğitimini aldığım mevzu ne de olsa, birkaç kelam edebilirim diye düşünüyorum. 1980 Anayasası ile hayatımıza girmiş, 2003 yılında yeniden modifiye edilerek sunulmuş ve Türkiye'nin ne kadar doğal ve kültürel zenginliği varsa yatırımcıya oyun alanı olarak tahsis edilmesini daha da kolaylaştıran 2634 kanun numaralı Turizmi Teşvik Yasamız var bizim. İşte yukarıda linkini verdiğim haberi ve altına yazılan okuyucu yorumlarını okuyunca aklıma bu yasa geliverdi, ben de Sorgun Platformu için yaptığım bir derlemeyi buraya da almaya karar verdim. Haberden ziyade okuyucu yorumları ilgimi çekti aslında, konu ile ilgili uzaktan yakından bilgisi olmayan insanlar dahi girişilen yağmanın farkında ve basın tarafından güzel birşeymişcesine sunulan haberlerin altında bir bit yeniği arıyor, bir de çıkarılan yasalarda ne gibi tavizler verildiği bilinse... Birkaç senelik Sivil Toplum Örgütleri katılımcılığımla artık şuna inanıyorum: Lütfen ey genç insan, ilgilendiğin alanla ilgili yasaları araştırmaya, yorumlamaya, konu ile ilgili çalışmalar yapmış insanlardan bilgi edinmeye, varsa açılmış davaları takip etmeye çalış. Bunları sana okuduğun okullarda öğretmiyorlar, belki bazı basın kuruluşları kısacık yer veriyor, reklamlardan fırsat bulursan ordan birşeyler kapabilirsin, belki bir konferansta birileri büyükler(!) izin verirse anlatmaya çalışır, kulağında ne kalmışsa gene de kardır. O zaman önüne koyulan tabakla yetinmeyecek, birilerinin neden sokağa indiğini, birşeylerin neden değişmesi gerektiğini kavrayacaksın.

2634 SAYILI TURİZMİ TEŞVİK KANUNU ÜZERİNDE ÇALIŞMA & YORUMLAMA

İkinci Bölüm - Genel Hükümler

Turizm Bölge, Alan ve Merkezlerinin Tespiti

Madde 4 - Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinin tespitinde; ülkenin doğal, tarihi, arkeolojik ve sosyo-kültürel turizm değerleri, kış, av ve su sporları ve sağlık turizmi ile mevcut diğer turizm potansiyeli dikkate alınır.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri tanımı açık değil. Doğal sit alanları ya da arkeolojik sit alanları bu madde kapsamında değerlendirilecek mi? Bu bölgelerdeki turizm potansiyeli de tahsis yapılırken dikkate alınacak mı? Bu durum korumaya alınan yerlerin de imara açılabileceği kuşkusunu doğuruyor.

Ek Madde 4- (Ek: 24/7/2003-4957/6 md.)
Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri dışında, 6831 sayılı Orman Kanununa göre Devlet ormanı sayılan yerler ile 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu ve 383 sayılı Özel Çevre Koruma Kurumu Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname gereğince tespit ve ilân edilen yerlerde turizm yatırımı için arazi tahsisi Çevre ve Orman Bakanlığının uygun görüşü alındıktan sonra Bakanlıkça yapılır.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yer alan meralar, Bakanlıkça onaylanan imar plânı kararı ile getirilen kullanma amacına konu ve tâbi olurlar. Bu alanlar vasıf değişikliği yapılarak Hazine adına tescil edilir.

Ormanlar ve meralar turizm yatırımcılarına Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkisi ile tahsis edilebilecek. Çevre ve Orman Bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak deniyor.

Ancak;

Madde 7. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinde Bakanlıkça yapılacak alt yapı ve plânlama işlemlerine esas olmak üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarından istenilen bilgi, belge ve görüş 3 ay içinde verilir. Bu süre sonunda istenilen bilgi, belge ve görüşün verilmemesi durumunda ilgili iş ve işlemler Bakanlıkça re`sen tesis edilebilir.

Türkiye'de yavaş işleyen bürokrasi göz önüne alınırsa bu maddenin yatırımcıların lehine bir madde olduğu görülebilir.

Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı Madde 8 -

A.

(2) Kamu kuruluşlarına ait olanlar, talep tarihinden başlayarak en geç 2 ay içinde Hazine adına tapuya tescil ve Bakanlığa tahsis edilir. Devre ilişkin şartlar ve bedel, ilgili kuruluşlar ile Hazine arasında 6830 sayılı İstimlak Kanununun 30 uncu maddesine göre çözümlenir.

Memur ve işçilere tatil olanağı sağlayan kamu kuruluşlarına ait tesisler veya araziler, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devredildi. Gelirleri kısıtlı olan çalışan kesime uygun tatil olanağı sunan tesisler özel yatırımcılara imar alanı olarak sunulabilecek.


D. (Değişik: 24/7/2003-4957/3 md.) Bu taşınmaz malları (C) fıkrası uyarınca tespit edilmiş olan şartlarla Türk ve yabancı uyruklu, gerçek ve tüzel kişilere tahsis etmeye Bakanlık yetkilidir. Bu taşınmaz mallar üzerinde bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dahil olmak üzere irtifak hakkı tesisi ve bunlardan alt yapı için gerekli olanlar üzerinde, alt yapıyı gerçekleştirecek kamu kurumu lehine bedelsiz irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

Böylece, Orman Bakanlığı'nın 2873 ve 6831 sayılı kanunlara uygun olması kaydıyla milli parklar ile ormanlara yönelik planlama yapma ve turizme ayrılacak arazileri belirleme yetkisi elinden alınmaktadır. Bu yetki Kültür ve Turizm Bakanlığı'na verilerek ormanlarda turizme yönelik istediği şekilde planlama ve tahsis yapmasının yolu açılmış oluyor.

J. (Ek: 24/7/2003-4957/3 md.) Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri içinde kalan özel mülkiyet konusu arazi ve arsaların turizm yatırımlarına tahsisi amacıyla, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi hükümlerine göre acele kamulaştırma yapılabilir. Bu şekilde kamulaştırılan taşınmaz mallar, tapuda Hazine adına tescil edilir. Kamulaştırılan bu taşınmaz mallar üzerinde sözleşmesinde belirtilen süre kadar yatırımcılar lehine, kamulaştırma bedelleri Bakanlık bütçesinden karşılanmış ise bedeli karşılığında, yatırımcılar tarafından karşılanmış ise yönetmelikte belirlenen esaslara göre tespit edilecek bedelle bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dahil olmak üzere irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

Sahiller kamu alanı ama özel mülkiyet de olsa alelacele kamulastirip tahsis edilme hakkı elde tutuluyor. Bu durum sahilllerin ve su kenarlarının potansiyel birer rant ve kötü yapılaşma amacıyla kullanılabileceği kuşkusunu doğuruyor.

Posted in: Sivil İnsiyatif