Modada sürdürülebilirlik kavramı, özellikle biz şehirlilerin aradığı doğallık/organiklik ile sınırlı değil. Sürdürülebilir moda, ucuz olduğu gerekçesiyle ihtiyaç dışı giysi alışverişi yapmamak, düşük ücretle işçi çalıştıran konfeksiyonlarla işbirliği yapan markaları tercih etmemek, çevreye zarar veren hammaddelerle üretilmiş giysileri kullanmayı reddetmek ve daha da güzeli, yaratıcılığı sınırlayan tek tip giysilerden uzak durmak gibi olguları kapsıyor.
Modanın sürdürülebilirliği mevzusu aslında görünenden çok daha derin. Konu üzerinde bir araştırma yaptığınızda sentetik yerine pamuklu giysiler tercih etmenin çok da "ekoloji-dostu" bir yanı olmadığını görüyorsunuz. Zira pamuk üretiminde kullanılan zirai ilaçlar, toplandıktan sonra kullanılan ağartıcı ürünler ya da konfeksiyon aşamasında kullanılan boyalar sağlıklı gibi görünen bir giysiyi canavarlaştırıyor. Bu nedenle ekolojik dengenin korunması ile yüzeysel değil, derinlemesine ilgileniyorsanız -ki tüm muhalif tercihlerin beraberinde "anlaşılamama" sorununu getireceğini bilirsiniz- giysinin hammaddesinden satın aldığınız tezgahtarın günde kaç saat çalıştığına kadar her aşamasına kafayı takmalısınız. Geçmiş olsun şimdiden, hiç kolay bir iş değil.
Foto:Tanesi 200 Pound'dan başlayan fiyatlarla satılan bu çantalar, gösteriş icabı çevrecilik deyince akla ilk gelen ürünlerden.
Her ne alanda olursa olsun, bir bireyin ya da kuruluşun gerçekten "ekolojik" ya da "adil" olup olmadığını yaşam tarzı açıkça gösteriyor. PR ve reklam bir yere kadar günü kurtarıyor, günümüzde hata kapatıcı makyajların bir dokunuşla yıkılması an meselesi. Zira, sorgulayan şehirli insan yediği yemekte GDO'lu malzeme olup olmadığından tutun da giysisinin üretildiği hammaddeye kadar herşeye tabir-i caizse "takıyor" ve gerçekle "yaldız" olanı fevkalade güzel bir biçimde ayrıştırmayı biliyor.
Özetle, gelip geçiciliği ve anlık/dönemlik oluşu ile popüler kültürün değişmezlerinden olan moda dünyası, ekolojik denge, adil üretim ve ticaret ve gereksiz tüketimin önlenmesi konuları üzerinden sürdürülebilirliği tartışmaya devam ediyor.
Doğa Dostu Markalar
Edun ve People Tree adını bir çırpıda sayabileceğimiz doğa dostu markalar. Geçtiğimiz yıl İstanbul'da sürdürülebilir moda temalı bir serginin küratörlüğünü yapan tasarımcı Kate Fletcher ise bu konuda örnek alınabilecek bir diğer isim. Organik kumaşlardan ürün tasarlayan Avustralyalı Bird Textiles bir başka örnek. Türkiye'de ise, BOA Studio %100 organik pamuklu ürünler tasarlıyor. Yaptığım ufak bir araştırmada, doğa dostu ürünler tasarlayan diğer Türk firmaların ise Yeşim Tekstil ve Morera İç Giyim olduğunu gördüm. Bir kaç jean markası da verilmişti ancak kot taşlama işçilerinin çalışma koşulları nedeniyle yaşadıkları sağlık sorunları içimde büyük bir kuşku uyandırdığından adlarını telafuz etmeyeceğim.
İstanbul'da Eko Şıklık
1-21 Ekim tarihleri, sürdürülebilir moda konusunda daha fazla bilgi edinmek isteyenlerin ajandalarına yazmalarını önerdiğimiz bir tarih. Çünkü söz konusu tarihlerde İstanbul Moda Akademisi (İMA), İsveç Enstitüsü ve İsveç İstanbul Başkonsolosluğu işbirliği ile yürütülen gezici sergi “Eco Chic”e (Eko Şıklık - Sürdürülebilir İsveç Modasına Doğru), 1-21 Ekim 2009 tarihleri arasında ev sahipliği yapacak. 14 İsveçli modacının 16 tasarımının yer aldığı sergi İMA’da moda ve tasarım sektörünü buluşturacak.
Filippa K, Julian Red, Dem Collective gibi İsveçli moda tasarımcılarının ekolojik yaklaşımlarını bir araya getiren “Eco Chic” sergisikapsamında bir seminer ve iki workshop gerçekleştirilecek. 2 Ekim günü gerçekleştirilecek olan “Ekolojik Yaşam ve Moda” temalı seminere İsveç Enstitüsü’nden “Eco Chic” sergisinin proje müdürü Anna Maria Bernitz, Dem Collective’in ortaklarından ve ekolojik moda üzerine konuşacak Annika Axelsson, Bergman’s şirketlerinin ortaklarından ve aynı zamanda akademide ekolojik tasarım üzerine ders veren Marcus Bergman, Centre for Sustainable Fashion, London College of Fashion’dan Nina Baldwin, Türkiye’de organik kumaş üretimi yapan Ants firmasından Rengin Akyüz ile Institute for Marketology’den organik ve ekolojik tasarımların sertifika alma süreçlerinden bahsedecek olan Hüseyin Taş katılacak.
“Eco Chic” sergisi kapsamında 13 ve 14 Ekim tarihlerinde iki workshop yapılması daplanlanıyor. Biri Türk biri İsveçli iki tasarımcı tarafından düzenlenecek olan workshoplarda ise tasarımcılar organik veya kullanılmış kumaşlardan basit tasarımlar yapmayı gösterecekler.