İstanbul'un Orta Yeri Bahçe

Yeryüzü Derneği, İstanbul'da kendi kent bahçesini kurmak isteyenlere yardımcı olmak amacıyla yeni bir proje başlatıyor. Küçük de olsa bir bahçe ya da teras sahibi olan İstanbullular, projeye gönüllü destek sağlayan köylülerin bağışladığı fideleri ekerek kendi sebzelerini yetiştirebilecekler. Proje kapsamında Mayıs'a kadar bilgilendirme toplantıları gerçekleştirilerek bahçe oluşturmak isteyenlere teknik bilgi desteği sağlanacak. Mayıs ayında dikimi yapılan fidelerden ilk hasat ise Temmuz ayında elde edilecek. Geçtiğimiz günlerde başlayan projeyi yaratıcılarından Ceyda Falay ile konuştuk...

Kent Bahçeleri - 'Kendin yetiştir, kendin pişir' adını verdiğiniz bu proje hangi ihtiyaçtan doğdu? Proje neyi amaçlıyor?

Kent Bahçeleri Projesi’ni doğuran temel faktörlerden en önemlisi nüfusumuzun dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi kentsel alanlarda hızla yoğunlaşarak sağlıklı gıda ihtiyacının belirgin şekilde artış göstermesinden doğdu. Projenin temel amacı kentimizin taze gıda ihtiyacının kent içerisinde karşılanmasına destek olmak ve ürettiği ürünü tüketmek isteyen ilgili kişilere ulaşmak.

Dünyada ve Türkiye'de kent bahçeciliği ne durumda?

Konu ile ilgili dünya örneklerine göz atacak olursak; Kanada'nın Montreal kentinde 11 bin kişi geçen yıl onlarca ton meyve-sebze üretti. Küba'nın başkenti 2,2 milyonluk Havana'da, şehirlilerin tükettiği besin maddelerinin % 80'i kent bahçelerinde üretilmiş. Çin'in en büyük şehri Şanghay'da 2,500 kilometrekarelik alan yine kent bahçesi. Moskova'da yaşayanların üçte ikisinin kent bahçesi var.

Neden endüstriyel tarım değil de, organik ve sürdürülebilir tarım?

Ekolojik dengeyi koruyarak toprağı kimyasal maddeler ve suni gübrelerle kirletmediği için organik tarım.

Kent Bahçeleri projesinin süreçleri nasıl ilerleyecek? Projeye başvurmak isteyenler nasıl bir yol izleyebilirler?

Kent Bahçeleri projesine kayıtlarımız devam etmektedir. istanbul'da yaşayan ve bahçesi yada terası olan herkes katılabilir. www.yeryuzudernegi.org sitesinde konu ile ilgili bir başvuru formumuz mevcuttur. Katılımcılarımızın bu formu doldurup devin.bahceci@gmail.com adresine göndermeleri yeterlidir.

Projenin destekçileri kimler?

Bu projede STGM(Sivil Toplum Geliştirme Merkezi) afiş, broşür gibi basılı evraklarımızı destekliyor. Asıl önemli destek, hiç bir karşılık beklemeden bizimle fidelerini paylaşan çiftçi-köylü dostlarımızdan geliyor.

Proje kapsamında kent bahçelerinde kullanılacak tohum ve fideler nerelerden temin edilecek?

Projede mayıs ayı ortasından itibaren dağıtılacak fideler bu projeye destek olan gönüllü köylü dostlarımızdan temin edilecek.

Projenin temiz ve adil gıda tüketimine ne gibi katkıları olacağını öngörüyorsunuz? Dağıtılacak fide ya da tohumların GDO, sağlığa zararlı zirai ilaçlar gibi etmenlerden arınmış, güvenilir malzemeler olmasını göz önünde bulunduracak mısınız?

Özellikle kentlerde yaşayan dar gelirlilerin gelirlerinin % 20 ile % 40'ı beslenmek için harcanırken, kent bahçeleri sayesinde aile bütçelerine önemli bir katkı sağlanmasını hedefliyoruz. Fidelerimiz, yerli tohumlardan elde edilen fideler olacağından GDO'lu tohumlar projemizde yer almayacaktır.

Kent Bahçeleri projesinin şehirlilerin yaşam kalitesine ne gibi katkıları olacağını düşünüyorsunuz?

Evsel atıklardan üretilecek kompostun doğal gübre olarak kullanımı şehirdeki kirlilik oranının azaltılmasında yardımcı oluyor. Yine şehirlerde oluşturulan her yeşil alan yağmur miktarının artmasına ve barajlardaki su miktarının yükselmesine neden oluyor. Yeşil alanların artışıyla oksijen miktarı da artarak şehrin havasının temizlenmesine katkı sağlayacak.

Şehirleşmeden kaynaklı kirlilik sorunlarının hadsafhada yaşandığı büyükşehirlerin durumunun kent bahçelerinde ekilecek ürünlerin seçiminde etkisi var mı? Özellikle hangi ürünlerin ekilmesini teşvik edecek ya da önereceksiniz?

Kirlilik önemli bir sorun. Burada açıklanması gereken bir nokta var, biz bu bahçelerde hiç bir kimyasal kullanmayacağız ve toprağı-havayı-suyu kirletmeyeceğiz. Ekilmesini planladığımız ürünler tek yıllık sebzeler ve yeşillikler.

Projenin tüm süreçleri tamamlandığında ne gibi faydalar elde etmiş olmayı umuyorsunuz?

Öncelikle şehir merkezlerinde üretilen sebze meyve miktarının artışının ekonomik bir fayda yaratmasını, bu sebep şehir dışından gelen gıda miktarında azalışa yol açacağından (nakliye, depolama vs.) ülke kaynaklarının ekonomik ve verimli kullanılmasında doğaya saygılı bir adım olacağını düşünüyoruz. Konuya sosyal faydalar açısından baktığımızda ise çocuklarımızın ve gençlerimizin sofralarımıza giren sebzelerin büyüme ve gelişme süreçlerini görmeleri ve çevreye saygılı birer birey olmalarını diliyoruz. Aynı semtte yaşayan ve şehirleşme süreciyle birbirinden uzaklaşmış hemşehrilerin kent bahçeleri projesiyle ortak bir amaç için birbirleriyle tanışmalarını ve bu projenin komşuluk ilişkilerini geliştirme ve sosyalleşme açısından bir fırsat olarak görülmesini istiyoruz.

Posted in: Sivil İnsiyatif, söyleşi