Bedenim(n)i Özgür Bırak!

Kendimizi genel geçer değerlerle sınıflandırmaya öyle alıştık ki boyumuz ne olursa olsun 50’ nin üzerini “kilolu”, 90’dan büyük göğüs ölçüsünü iri, 60’dan kalın bel ölçüsünü “odun” kabul eder olduk. Kozmetik/temizlik firmalarından biri geçtiğimiz yıllarda bir kampanya düzenliyordu: “Genel geçer güzellik kavramına karşı çıktığını” iddia eden bir sloganı vardı. Az ilgi gördü sanırım, kısa süre yayınlandıktan sonra kaldırıldı. Bu tarz bir sosyal reklam kampanyası yürütmek iyi hoş da cildi güzelleştirdiğini iddia eden ürünler üreten bir firma ticari reklamlarında kampanyaya paralel olarak “çok güzel” kadınları değil de “ortalama ve kendi güzelliğinin farkında” kadınları çıkarsaydı daha inandırıcı olmaz mıydı?

Hijyenik kadın pedi reklamlarında “kanıyorum ama yine de hayattan kopmuyorum” mesajı veriliyor. Kıs kıs gülüyoruz çok afedersiniz. Mesturasyon döneminde olmanın kadınların işlediği suçlarda hafifletici sebep olup olamayacağı tartışılıyor. Hangi mutluluktan, rahatlıktan bahsediyorsunuz kuzum? Cinnet uçurumlarında dolanılıyor o günlerde.

Bir deodorant reklamında kadının yere muz kabuğu fırlatması değil de ter kokusu mevzu bahis ediliyordu iticilik sembolü olarak. Süslenip püslenip dışarı çıkmış eli yüzü düzgün ve iç güveysinden hallice eğitimli olduğu anlaşılan kadına sormazlar mı "Yediğin muzun kabuğunu sokağa atacak kadar eblek misin?" diye?

Konu “reklamda kadın” olunca söylenecek daha pek çok şey var elbette. Ama benim konum “beden”.“Anglosakson” güzellik değerleri üzerimize üzerimize gelirken herkes fiziğini ince tutmaya, saçını birine benzetmeye, yüzünü pürüzsüzleştirmeye çalışıyor. Hiç kimse değil, önce biz bedenimize hoyrat davranıyoruz şekle/şemale gireceğiz diye. İlk önce biz kendi bedenimizin faşisti oluyoruz. Kullandığımız kredi kartları bile fileksibıl fileksibıl kişiselleşiyor ama iş dış görünüme gelince fıstıklık mertebesini aşamıyoruz ne hikmetse. Biz derken, elbette ki tahmin etmişsinizdir, biz kadınlardan söz ediyorum.

Öyle korkutuluyoruz ki, eteğimizi giyince tecavüze uğrayacağımızdan, gerdeğe girince vajinismus olacağımızdan, sevgilimiz öpünce hamile kalacağımızdan endişe ediyoruz. Üstüne üstük, kendi komplekslerinin bile farkına varamayan kimi erkeklerin 'Rus kadınları böyle mi baba, hepsi yatakta fahişe, mutfakta yosma, banyoda kevaşe' muhabbetine maruz kalıyoruz. Gerçi hatanın büyüğü bizde. Bedenimize, etimize bu denli takık olmasak, başkaları da takılmayacak belki.

The Gossip’in solisti Beth Ditto ile yapılmış bir röportaj var Roll dergisinin 2007 mayıs sayısında. Beth lezzo/feministo/şişko bir kadın. Yani Roll attığı nefis başlıkta öyle diyor. Küçüklüğünden beri kendisini bir kalıba sokmak isteyenlere karşı sahneye mayoyla çıkan, frapan sahne kostümleri giyen ve beden ırkçılığına karşı çıkan bir anarşist. Fiziği yakışıklı/beyaz/indie erkek solist ve etrafındaki taşşşş gibi grupieler kalıbından oldukça uzak. Youtube’un kadrolu lafazan mafyası grubun videolarının altına Beth’in vücut yapısına olanca küfürlerini kusmuş da kusmuş. Beth de bunlara inat "ben kilolu değil, düpedüz şişkoyum" diyor alenen.

Arcade Fire’ın Neon Bible albümünde bir şarkı var “My Body Is A Cage” diye. “Biz yalnızca bize verileni aldık…” diyor şarkı, “bedenim sevdiğimle dans etmemi engelleyen bir kafes ve anahtarı da aklımın ellerinde” diye devam ediyor, sonunda belli ki aklına sesleniyor: “ruhumu ve bedenimi özgür bırak!” İnsanı tuhaf hallere sokan bir şarkı.

Birine fiziksel kaygılardan arınmış olarak soyunmak ancak aklını özgür bırakanların, bedenine takık olmayanların yapabileceği bir şey. Soyunmak derken, hem fiziksel anlamda soyunmaktan, hem de birine manen ve aklen 'çıplak ve hür' olarak gitmekten söz ediyorum.

Posted in: Hayat, ironi, müzik